Abstract
Umurtqa pog‘onasi inson skeletining markaziy qismida joylashgan murakkab biomekanik tizim bo‘lib, vertikal barqarorlikni ta’minlash, bosh va tanani birlashtirish, shuningdek, orqa miya va uning periferik nerv tizimini himoya qilish vazifalarini bajaradi. Umurtqa pog‘onasi segmental anatomik tuzilishga ega bo‘lib, har bir segment umurtqalar, intervertebral disklar, ligamentlar, artikulyar jarayonlar va atrofdagi mushaklar orqali o‘zaro bog‘langan va moslashuvchanlik hamda barqarorlikni ta’minlaydi. Segmental anatomiyani chuqur tushunish umurtqa pog‘onasi patologiyalarini aniqlash, ularning og‘irligini baholash va individual davolash strategiyasini tanlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Barqarorlashtirish usullari konservativ va jarrohlik yondashuvlariga bo‘linadi.
Konservativ usullar — fizik terapiya, ortopedik korsetlar va muskullarni mustahkamlash mashqlari — asosan yengil va o‘rta darajadagi patologiyalarni davolashda qo‘llaniladi.
Jarrohlik usullariga esa segmental fiksatsiya, instrumentatsiya, spondilodez va boshqa operativ texnikalar kiradi, ular og‘ir deformatsiyalar, travmalar yoki disk patologiyalari mavjud bo‘lgan hollarda qo‘llaniladi. Ushbu maqolada umurtqa pog‘onasining segmental anatomiyasi, uning biomekanik xususiyatlari, turli barqarorlashtirish usullarining samaradorligi va cheklovlari ilmiy jihatdan tahlil qilinadi, shuningdek, klinik amaliyotda optimal davolash strategiyasini ishlab chiqish uchun segmental yondashuvning ahamiyati ko‘rsatib o‘tiladi.
References
Intervertebral disc degeneration alters lumbar spine segmental stiffness … — PubMed PubMed
Structural behavior of human lumbar spinal motion segments — PubMed PubMed
Biomechanical properties of human thoracic spine disc segments — PMC PMC
In vitro analysis of thoracic spinal motion segment flexibility … — PubMed PubMed
Implementation of physiological functional spinal units … — PubMed PubMed
Biomechanical Contributions of Spinal Structures with Different Degrees of Disc Degeneration — PubMed PubMed
Intervertebral disc creep behaviour through viscoelastic models: an in vitro study — Springer SpringerLink
Intervertebral disc joint level mechanics — Berkeley Biomechanics