XALQARO IQTISODIY SANKSIYALARNING TARIXIY RIVOJLANISHI
PDF

Keywords

xalqaro iqtisodiy sanksiyalar, embargo, boykot, BMT, Xavfsizlik Kengashi, aqlli sanksiyalar, ikkilamchi sanksiyalar, xalqaro huquq, suverenitet.

Abstract

Ushbu maqolada xalqaro iqtisodiy sanksiyalarning vujudga kelishi, tarixiy evolyutsiyasi va zamonaviy xalqaro munosabatlardagi o‘rni kompleks tahlil qilinadi. Tadqiqotda sanksiyalarning qadimgi davrlardan boshlab XX asr boshlariga qadar bo‘lgan rivojlanish bosqichlari, Birinchi jahon urushi va Millatlar Ligasi davridagi shakllanish jarayoni, shuningdek, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Ustavi qabul qilingandan keyingi davrdagi amaliyoti izchil yoritib berilgan. Maqolada BMT Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy sanksiyalar sohasidagi vakolatlari, 1990-yillardan keyingi “Sanksiyalar o‘n yilligi” fenomeni, “aqlli sanksiyalar” (smart sanctions) konsepsiyasining mazmuni va uning afzalliklari hamda kamchiliklari ilmiy asosda tahlil qilingan. Shuningdek, BMTdan tashqarida davlatlar tomonidan bir tomonlama tartibda qo‘llanilgan sanksiyalar, xususan, AQSh, Yevropa Ittifoqi, Arab davlatlari, SSSR va Amerika Davlatlari Tashkilotining sanksiyalar siyosati tarixiy misollar asosida ochib berilgan. Tadqiqot yakunida iqtisodiy sanksiyalarning xalqaro huquq bilan uyg‘unligi, suverenitet tamoyiliga ta’siri hamda “ikkinchi darajali sanksiyalar”ning huquqiy bahosi masalalariga alohida e’tibor qaratilgan. Ushbu maqola xalqaro huquq, xalqaro munosabatlar hamda iqtisodiy xavfsizlik masalalarini o‘rganuvchi tadqiqotchilar uchun muhim ilmiy-amaliy ahamiyatga ega.

PDF

References

Thouvenin J.-M. History of Implementation of Sanctions. – In: International Economic Sanctions. Routledge, 2019.

Carter B. E. International Economic Sanctions: Improving the Haphazard U.S. Legal Regime. California Law Review, 1987.

Hufbauer G. C., Schott J. J., Elliott K. A. Economic Sanctions Reconsidered. 3rd ed. Peterson Institute for International Economics, 2007.

Cortright D., Lopez G. A. The Sanctions Decade: Assessing UN Strategies in the 1990s. Boulder: Lynne Rienner Publishers, 2000.

Bossuyt M. The Adverse Consequences of Economic Sanctions. UN Doc. E/CN.4/Sub.2/2000/33.

United Nations Charter, 1945.

UN Security Council Resolutions:

a. S/RES/661 (1990) – Iraq

b. S/RES/713 (1991) – Yugoslavia

c. S/RES/733 (1992) – Somalia

d. S/RES/748 (1992) – Libya

e. S/RES/1737 (2006) – Iran

International Court of Justice. Military and Paramilitary Activities in and Against Nicaragua (Nicaragua v. USA).Judgment, 1986.

European Court of Justice. Kadi v. Council and Commission, Joined Cases C-402/05 P and C-415/05 P, 2008.

Fabre C. Secondary Economic Sanctions. Current Legal Problems, 2016.