Аннотация
Ushbu ilmiy maqola fond bozoridagi aksiya narxlarining o‘zgarishini bashoratlashda Random Forest va XGBoost modellaridan foydalanishni tahlil qiladi. Aksiya narxlari, ular bilan bog‘liq moliyaviy va iqtisodiy omillar bozor tahlili uchun juda muhim ma’lumotlarni tashkil etadi. Biroq, aksiya narxlarining o‘zgarishi ko‘plab noaniq omillarga bog‘liq bo‘lganligi sababli, an’anaviy statistika usullari bilan bashorat qilish qiyin bo‘lishi mumkin. Ushbu maqola, Random Forest va XGBoost kabi machine learning metodlarini qo‘llash orqali aksiya narxlarining trendini prognoz qilish imkoniyatlarini o‘rganadi. Maqolada har bir modelning asosiy parametrlarini sozlash, natijalarni baholashda ishlatilgan metrikalar va statistik tahlillarni taqdim etish orqali o‘rganilgan metodlarning samaradorligi solishtiriladi.
Shuningdek, har bir metodning afzalliklari va kamchiliklari ko‘rib chiqiladi, shu bilan birga bozor sharoitiga moslashgan prognoz qilishning samarali yondashuvlari taqdim etiladi.
Maqola natijalariga ko‘ra, XGBoost va Random Forest modellari aksiya narxlarini prognozlashda yuqori aniqlikni ta’minlaydi, lekin har bir metodning o‘ziga xos cheklovlari mavjud.
Библиографические ссылки
Юсупов, Ж. А. Цифровизация экономики Узбекистана: текущее состояние и перспективы. Экономика и финансы (Узбекистан), 2020 3(6), 20–28.
Mallayev O.U. Iqtisodiy jarayonlarda mashinaviy o‘qitish algoritmlari asosida qaror qabul qilish modulini ishlab chiqish // “Raqamli iqtisodiyot va sun’iy intellekt texnologiyalarining jamiyat rivojlanishidagi ahamiyati” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya ilmiy maqolalar toʻplami. 2024-yil 22-noyabr, Tоshkеnt. 88-92 b.
Намазов Г. Ш. Ҳудуд макроиқтисодий кўрсаткичларини прогноз қилишда ARIMA модели ва сунъий нейрон тўр (ANN) воситаларини таққослаш //Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences. – 2022. – Т. 2. – №. 3. – С. 1018-1032.
Zaynidinov H., Nurmurodov J., Qobilov S. Application of Machine Learning Methods for Signal Processing in Piecewise-Polynomial Bases // Proceedings - 9th IEEE International Conference on Information Technology and Nanotechnology, ITNT 2023, 2023
Zaynidinov H., Singh M., Tiwary U.S., Singh D. Lecture Notes in Computer Science (including subseries Lecture Notes in Artificial Intelligence and Lecture Notes in Bioinformatics) // 2023, 13741 LNCS, 5-6
Abdivaliyev Sh.X. Raqamli iqtisodiyotda sun’iy intellektning rolini takomillashtirish // Zamonaviy ilm-fan va ta’lim istiqbollari ilmiy-amaliy konferensiyasi toʻplami. Aprel, 2025-yil. Tоshkеnt. 696-701 b.
M Mamadjonov, A Abdullayev, I Abdurahmonov, A Mamadaliyev. Challenges of management in the digital economy // Scientific progress. 2021. 2 (6), 1533-1537.
Shadmanov E.Sh., Abulqosimov H.P., Anarkulov A.D., Abulqosimov M.X. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish. Darslik. –T.: O‘zbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti. – 2025.- 479 b.
H. Zayniddinov, B. Rakhimov, G. Khalikova, A. Saidov Review and analysis of computer vision algorithms, AIP Conference Proceedingsthis link is disabled, 2023, 2789, 050022
Turaev, Sh. A. Sun’iy intellekt texnologiyalari va ularning iqtisodiyotdagi ahamiyati. Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar, 2021 4(3). 115– 122.