Ключевые слова
Аннотация
Qishloq xo‘jaligida yer tuzish loyihalarini optimallashtirish er resurslarini samarali boshqarish, ishlab chiqarishni barqaror oshirish va ekologik muvozanatni saqlashga xizmat qiladi. Mamlakatimizda traktorlar va boshqa qishloq xo‘jaligi texnikalarini yuqori aniqlikda boshqarish hamda maydonlar chegarasini aniq belgilash zarurati ortmoqda. Bu maqolada GPS‑geodeziya tarmoqlarining imkoniyatlari ko‘rib chiqilib, RTK (Real‑Time Kinematic) va PPP (Precise Point Positioning) kabi usullar, tarmoqni loyihalashning asosiy talablari, yer konsolidatsiyasi va ekologik monitoringda masofadan zondlash texnologiyalarining qo‘llanilishi tahlil qilindi. Tahlil natijalari GPS asosidagi geodeziya tarmoqlarini ratsional rejalashtirish va qishloq xo‘jaligi yerlarida yer tuzish loyihalarini yanada samarali tashkil etish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqishga yordam beradi.
Библиографические ссылки
Optimal CORS network design for homogeneous RTK performance; recommended spacing 52 km in summer, 70 km in winterpmc.ncbi.nlm.nih.gov.
GPS asosidagi yer egaligini aniqlash va o‘rmon yerlarini tasniflashda GPS/RTK ish jarayonining afzalliklari; RTK mobil va asosiy stansiya orqali ishlaydi, ish unumdorligi va aniqlikni oshiradipmc.ncbi.nlm.nih.govpmc.ncbi.nlm.nih.gov.
Low cost dual frequency GNSS tajribasi; RTK aniqligi gorizontal 2–3 sm, vertikal 5 sm; PPP va RTK texnikasi qishloq xo‘jaligi va geodeziyada keng qo‘llaniladipmc.ncbi.nlm.nih.gov.
Multi constellation PPP; ko‘p chastotali kuzatuvlar konvergentsiya vaqtini 40 daqiqadan 20 daqiqadan kamga qisqartirib, aniq pozitsiyani 0,5–1 sm yaxshilaydisatellite-navigation.springeropen.comsatellite-navigation.springeropen.com.
GPS.gov sayti; GPS texnologiyasi fermerlik rejalashtirish, dala xaritalash, tuproq namunasi, traktor yo‘naltirish, o‘zgaruvchan dozali o‘g‘itlash va hosil xaritalash kabi amaliyotlarni aniq va tejamkor qiladigps.govgps.gov.
RTK tarmoqlari blogi; tarmoq RTK asos stansiyasi, tuzatish uzatish va mobil qabul qiluvchining ish mexanizmini tushuntiradi va kam resurs sarfi bilan aniq ishlash afzalliklarini sanab o‘tadifieldbee.comfieldbee.com.
BeiDou RTK/INS integratsiyalashgan navigatsiya tizimi; pozitsiya xatosi 3 sm, azimut xatosi 0,6°, tizim past narxda yuqori aniqlik va mustahkamlikni ta’minlaydimdpi.com.
INRAE Centipede RTK tarmog‘i; 625 ta stansiya Fransiyada va 860 dan ortiq dunyo bo‘ylab, precision agriculture vazifalari uchun bepul santimetr aniqligi ta’minlaydiinrae.fr.
UAV texnologiyasidan foydalangan holda yer konsolidatsiyasini optimallashtirish; fotogrammetriya va masofadan zondlash mahsulotlari yerlarni konsolidatsiya qilish jarayonini zamonaviylashtiradi, geoma’lumotlarni yuridik tahlil bilan birlashtiradi va boshqaruvni yaxshilaydimdpi.com.