NAVRO’Z-QADIMIY AN’ANALAR VA MILLIY MEROS UYG’UNLIGI
pdf

Keywords

Navro’z, zardushtiylik, Navsard, sumalak, halim, halisa, ilik uzildi, muchal, qozon to’ldi, “qizil gul” sayli, hashar.

Abstract

Bahor fasli turli-tuman bayram va marosimlarga to‘la palla hisoblanib, bu davrlardagi marosimlarda o‘zbeklarning tabiat bilan bog‘liq qadimiy falsafiy qarashlari o‘zini yaqqol namoyon etadi, shu sababli bunday urf-odat va marosimlar doimo tadqiqotchilarning diqqat-e’tiborini o‘ziga jalb etib kelgan. Quyidagi maqolada  bahor ayyomi hisoblanmish “Navro’z” bayramining paydo bo’lishi va u  bilan bo’gliq urf-odat, qadriyatlarni  tarixiy-etnografik ma’lumotlarga asoslangan holda bayon etilgan.

pdf

References

Abu Rayhon Beruniy. Tanlangan asarlar. Qadimgi xalqlar qolgan yodgorliklar. Toshkent, 1968

Umar Xayyom. Navro’znoma. Toshkent. 1990

Abu Bakr Narshaxiy. Buxoro tarixi.

Qurbonova M. Muchal buxoroliklarning taqvimiy, qadrli marosimi. //Islom tafakkuri ilmiy-ma’rifiy jurnal.2020

Isoqov B. An’analarni abadiyatga aylantirgan ayyom. Namangan. 2013

Oxunjon Safarov, Mels Mahmudov . Oila ma’naviyati. Toshkent. 2009.

A.Ashirov . Avestodan qolgan marosimlar. Toshkent. 2011

https://etnotravel.uz/maqola/qizil-gul

Rasulova, M. (2024). O’ZBEK XALQLARI FOYDALANGAN TAQVIMLAR. Modern Science and Research, 3(12), 949–954. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/58527

Rasulova, M. (2025). MINORAI KALON. Modern Science and Research, 4(1), 979–984. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/64066

Rasulova, M. (2025). ISMOIL SOMONIY MAQBARASI. Modern Science and Research, 4(2), 1422–1428. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/68662.

Toshpo’latova, S. (2024). BUXORODAGI SAROYLAR. Modern Science and Research, 3(5), 522-529.

Toshpo’latova, S. (2024). O’RTA ASRLARDA OILA PEDAGOGIKASIGA OID FIKRLAR. Modern Science and Research, 3(12), 353-361.

Toshpo’latova, S., & Xudoyqulov, S. (2024). History And Ethnology Of Olot District. Modern Science And Research, 3(5), 148-151.

Toshpo’latova, S., & Jo’rayeva, M. (2024). HISTORY AND ARCHITECTURAL MONUMENTS OF JONDOR DISTRICT. Modern Science and Research, 3(2), 447-450.

Qizi, R. S. S., Shukhratovna, T. S., & Karamatovna, M. A. (2024). Implementation of Education and Protection of Children's Rights in the age of Technology. SPAST Reports, 1(7).

Shuhratovna, T. S. (2024). Linguistic Anthropology. European Journal Of Innovation In Nonformal Education, 4(3), 432-437.

Toshpo‘latova, S. S., & Naimov, I. N. (2023). MS ANDREYEV–O’RTA OSIYO XALQLARI ETNOGRAFIYASINING YIRIK OLIMI. Innovations in Technology and Science Education, 2(8), 1214-1222.

Toshpo’latova, S., & Tursuntoshova, S. (2024). Khoja Abdulkholiq Gijduvani. Modern Science and Research, 3(2), 87-93.

Toshpo’latova, S. (2024). Ethnolinguistics Of Ethnologies Of Bukhara. Modern Science and Research, 3(2), 1004-1011.

Toshpo’latova, S. (2024). Ethnolinguistics. Modern Science and Research, 3(2), 500-507.

Toshpo’latova, S. (2024). Religious Anthropology. Modern Science and Research, 3(1), 504-510.

Shakhnoza Shuhratovna, T. (2023). MS Andreyev’S Way Of Life. American Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education (2993-2769), 1(10), 655-659.

Shuhratovna, T. S. (2023). Ethnological Analysis Of National Costumes And Rituals Of Tajiks In The Works Of MS Andreyev. International Journal Of History And Political Sciences, 3(12), 42-47.

Toshpo’latova, S. (2023). MS Andreyev-Scientific Career. Modern Science and Research, 2(12), 801-807.

Shuhratovna, T. S. (2023). Etymology Of Tajik Marriage Ceremony. International Journal Of History And Political Sciences, 3(11), 17-23.

Toshpo’latova, S., & Ashurova, G. (2023). THE HISTORY AND DESCRIPTION OF THE WORK OF MS ANDREYEV-" ARK BUKHARI". Modern Science and Research, 2(9), 404-409.

Toshpo’latova, S. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF CALENDRICAL CALCULATION AND LENGTH MEASUREMENTS OF KHUF VALLEY TAJIKS IN THE RESEARCHES OF MS ANDREYEV. Modern Science and Research, 2(10), 291-299.

Toshpo’latova, S. (2023). A STUDY OF THE WEDDING CEREMONY OF THE TAJIKS OF AFGHANISTAN. Modern Science and Research, 2(9), 84-89.

Naimov, I., & Toshpo‘latova, S. (2023). Marriage Ceremony Of Tajiks In The Work Of Mikhail Stepanovich Andreyev “Tadjiki Dolini Khuf”. International Journal of Intellectual Cultural Heritage, 3(1), 12-16.

Toshpo‘latova, S. S. (2023). Tojiklar Milliy Kiyim-Kechaklari Va “Beshmorak” Marosimining Etnologik Tahlili. Scholar, 1(28), 395-401.

Toshpo’latova, S., & Hoshimova, M. (2025). BERUNIY VA UNING DIDAKTIK QARASHLARI. Modern Science and Research, 4(1), 344-351.

Toshpo’latova, S. (2024). ILK UYG’ONISH DAVRI NAMOYONDALARNING DIDAKTIK QARASHLARI ASOSIDA O’QUVCHILARNI TARIX FANIGA QIZIQTIRISH METODIKASI. Modern Science and Research, 3(12), 643-651.

Muyiddinov, B., Toshpo‘latova, S., & Gadayeva, M. (2025). TEMURIYLAR DAVRIDA KUTUBXONACHILIK, HUJJATCHILIK VA ISH YURITISHNING O’ZIGA XOSLIGI. Modern Science and Research, 4(2), 97-105.

Toshpo‘latova, S., Gadayeva, M., & Muyiddinov, B. (2025). BO’LAJAK O’QITUVCHILARNING PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK TAYYORGARLIGINI TARKIB TOPTIRISH MODELI. Modern Science and Research, 4(2), 106-116.

Gadayeva, M., Toshpolatova, S., & Muyiddinov, B. (2025). TARIX DARSLARINI OQITISHDA INTERFAOL METODLARNING AHAMIYATI. Modern Science and Research, 4(2), 87-96.

Yuldosheva, F. (2024). MIRZO ULUG’BEK KUTUBXONASI VA BUGUNGI TAQDIRI. Modern Science and Research, 3(12), 741–749. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/-research/article/view/58564

Yuldosheva F. (2024). BOLA TUG’ILISHI BILAN BOG’LIQ MAROSIMLAR O’ZBEK XALQI HAYOTINING AJRALMAS QISMI SIFATIDA. Modern Science and Research, 3(11), 788–791. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/48058

Yuldosheva F. Y. qizi. (2023). LEV NIKOLAYEVICH GUMILYOVNING “QADIMGI TURKLAR” ASARIDA KOʻKTURKLAR YODGORLIKLARI XUSUSIDA. GOLDEN BRAIN, 1(16), 338–342. Retrieved from https://researchedu.org/index.php//article/view/3908

Yuldosheva F. (2025). MAHMUDXO‘JA BEHBUDIY – MILLATNING O‘Z TAQDIRINI ANGLASHIDA YORQIN YULDUZ VA MILLIY UYG‘ONISH DAVRINING RAMZI. Modern Science and Research, 4(1), 420–427. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/60832

Yuldosheva, F. .& Abdihamidova F. (2025). BEHBUDIYNI KIM O’LDIRGAN?. Modern Science and Research, 4(1), 359–366. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/63681

Yuldosheva, F. (2025). IBN BATTUTANING “SAYOHATNOMA” ASARI MUHIM MANBA SIFATIDA. Modern Science and Research, 4(2), 573–580. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/66954

Yarashova, M., Yuldosheva, F., & Haqqulov, M. (2025). TA’LIM OLISH TARTIBI: YANGILANISH VA O’ZGARISHLAR. MASOFAVIY, DUAL VA INKLYUZIV TA’LIM. Modern Science and Research, 4(2), 73–80. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70712

Haqqulov, M., Yarashova, M., & Yuldosheva, F. (2025). ТARIXIY KARTOGRAFIYANING ASOSIY YO‘NALISHLARI, SHAKLLANISHI VA TARAQQIYOTI. Modern Science and Research, 4(2), 81–91. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/70714

Yuldosheva, F., Haqqulov, M., & Yarashova, M. (2025). QADIMGI TURKIY XALQLARDA “QUT” MAROSIMI XUSUSIDA. Modern Science and Research, 4(3), 132–136. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/scienceresearch/article/view/72375

Sayfutdinov, F. (2025). 1918-1920 YILLAR XALQARO MUNOSABATLAR TARIXIDA VERSAL – VASHINGTON KANFRENSIYALARINING AHAMIYATI. Modern Science and Research, 4(2), 1066–1073. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/68491

Sayfutdinov F., & Sharipov D. (2025). CENTRAL ASIAN INTEGRATION: HISTORICAL DEVELOPMENT AND PROSPECTS. Journal of Universal Science Research, 3(1(Special issue), 300–304. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/universal-scientific-research/article/view/65623

Ilniyazovich, S. F. (2023). RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNING TARIX FANINI O'QITISHDAGI AHAMIYATI.

Ilniyoz o'g'li, S. F. (2023). ETNOGRAFIK TADQIQOTLARDA QORAQALPOQ XALQINING YORITILISHI.

Ilniyazovich, S. F. (2024). The Formation of Preliminary Knowledge about the People of Karakalpak. EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION, 4(3), 149-155.

Sayfutdinov, F. (2024). BUXORO AMIRLIGINING QURILISH TARIXI: MADANIY VA ARXITEKTURA TARAQQIYOTI MEROSI. Modern Science and Research, 3(12), 852-858.

Sayfutdinov Feruz Ilniyoz o’g’li. (2023). XX ASR 2-YARMI XXI ASR BOSHLARI ZARAFSHON VOHASIDA ETNOSLARARO MUNOSABATLAR. TA’LIM VA RIVOJLANISH TAHLILI ONLAYN ILMIY JURNALI, 3(9), 1–5. Retrieved from https://sciencebox.uz/index.php/ajed/article/view/7941

Sayfutdinov F. (2024). ILLUMINATION OF THE SPIRITUAL LIFE OF THE KARAKALPAK PEOPLE IN RESEARCH. Journal of Universal Science Research, 2(5), 441–452. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/universal-scientific-research/article/view/34891

Sayfutdinov F. (2024). MANG’IT AMIRLARI DAVRIDA BUXORO AMIRLIGI ME’MORCHILIK SOHASI RIVOJI. Modern Science and Research, 3(10), 620–629. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/45335

Ilniyazovich, S. F. (2024). Historiography of Various Expeditions and their Results in the Regions Inhabited by Karakalpaks in the First Half of the 20th Century. EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION, 4(9), 159-165.

Xayrullayev, U. (2024). THE IDEA THAT MADE THE OTTOMAN STATE GREAT (RED APPLE II). Modern Science and Research, 3(2), 1071-1073.

Xayrullayev, U. (2024). BRIEFLY ABOUT THE" RED APPLE" MYTHOLOGY OF THE TURKS. Modern Science and Research, 3(1), 568-572.

Umidjon, X. (2024). Literacy and Information Exchange in the Ancient East and West. EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION, 4(3), 179-183.

Xayrullayev, U. (2024). THE POSITION OF CENTRAL ASIAN GOVERNORSHIPS DURING THE PERIOD OF THE TURKISH KHANATE AND THE ARAB INVASION.

Xayrullayev, U. (2024). EFTALLAR DAVLATI VA TURK XOQONLIGIDA HUKMDORLIK LEGITIMATSIYASI. Modern Science and Research, 3(12), 843-851.

Xayrullayev, U. (2024). TURK XOQONLIGI VA ARABLAR BOSQINI DAVRIDA O’RTA OSIYO HOKIMLIKLARINING MAVQEYI. Modern Science and Research, 3(12), 339-343.

Xayrullayev, U., Sayfutdinov, F., & Rahmonova, S. (2025). SHAYBONIYLAR DAVLATI VA USMONLI TURKLAR DAVLATI O’RTASIDAGI DASTLABKI ALOQALAR TAVSIFI. Modern Science and Research, 4(1), 147-154.

Xayrullayev, U. (2025). BUXORO VILOYATINING IQTISODIY HOLATI (1990-1991 YILLAR). Modern Science and Research, 4(1), 1018-1024.

Umidjon, X. (2023). 1918-1939-yillarda Polshaning ichki siyosatidagi o'zgarishlar. ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz), 42(42).

Xayrullayev, U. F. (2023). 1918-1939 YILLARDA POLSHANING ICHKI SIYOSATIDAGI O ‘ZGARISHLAR. SCHOLAR, 1(28), 337-340.

Xayrullayev, U. (2025). MUSTAQILLIK YILLARIDA BUXORO VILOYATIDAGI IJTIMOIY HOLAT. Modern Science and Research, 4(2), 1186-1193.