RAQAMLI IQTISODIYOT SHAROITIDA SOLIQ TIZIMINI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI

Akobir Ma’rupov

doi:10.5281/zenodo.1234567

PDF

Keywords

Raqamli iqtisodiyot, soliq tizimi, soliq islohotlari, raqamlashtirish, elektron hisob-faktura, sun’iy intellekt, blokcheyn, soliq nazorati, moliyaviy shaffoflik, avtomatlashtirilgan soliq boshqaruvi.

Abstract

Ushbu maqolada raqamli iqtisodiyot sharoitida soliq tizimini modernizatsiya qilish zarurati va uni rivojlantirish istiqbollari yoritilgan. Raqamli texnologiyalarning iqtisodiy faoliyatga tobora chuqur kirib borayotgani soliq tizimining ham zamonaviy vositalar asosida qayta tashkil etilishini talab qilmoqda. Muallif soliq nazoratining avtomatlashtirilishi, soliq to‘lovchilar faoliyati ustidan real vaqtli monitoringni yo‘lga qo‘yish, blokcheyn va sun’iy intellektdan foydalanish kabi ilg‘or yondashuvlarni tahlil qiladi. Shu bilan birga, O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan soliq islohotlari, mavjud muammolar va istiqboldagi ustuvor yo‘nalishlar ilmiy asoslangan tarzda bayon etilgan. Maqola soliq tizimi samaradorligini oshirishga doir amaliy takliflar bilan yakunlanadi.

PDF

References

OECD (2020) Tax Administration 3.0: The Digital Transformation of Tax Administration. Paris: OECD Publishing.

IMF (2021) Taxing the Digital Economy: Challenges and Solutions. Washington, D.C.: International Monetary Fund.

UNCTAD (2022) Digital Economy Report 2022: Cross-border data flows and development. Geneva: United Nations.

Brynjolfsson, E. and McAfee, A. (2014) The Second Machine Age: Work, Progress, and Prosperity in a Time of Brilliant Technologies. New York: W. W. Norton & Company.

Qodirov, S., Jo‘rayev, I. and Karimov, N. (2021) Soliq boshqaruvini takomillashtirish yo‘nalishlari. Toshkent: Iqtisodiyot.

Davlat soliq qo‘mitasi (2023) Soliq ma’muriyatchiligini raqamlashtirish bo‘yicha yillik hisobot. Toshkent: DSQ Nashriyoti.

Azizov, A. (2020) ‘Raqamli transformatsiya va soliq nazorati: O‘zbekiston tajribasi’, Soliq va Moliya, 2(4), b. 23–29.

Gulyamov, S. (2021) ‘Soliq tizimida sun’iy intellektdan foydalanish imkoniyatlari’, Axborot texnologiyalari jurnali, 1(1), b. 44–50.

Moliya vazirligi (2022) O‘zbekiston Respublikasining soliq siyosati asosiy yo‘nalishlari. Toshkent: Rasmiy nashr.

Deloitte (2021) Global Tax Reset: Digital Services Taxation. London: Deloitte Insights.

World Bank (2020) Doing Business: Taxation in the Digital Age. Washington, D.C.: World Bank Group.

PwC (2021) The Digitalization of Tax: A Global Perspective. London: PricewaterhouseCoopers.

Rakhmatov, B. (2021) ‘Elektron fiskal tizimlar va ularning soliq intizomidagi roli’, Moliyaviy Tahlil, 3(2), b. 55–61.

Soliq.uz (2024) DSQ elektron xizmatlari portali. Mavjud: https://soliq.uz [26.05.2025-yil holatiga ko‘ra].

EY (Ernst & Young) (2022) Tax Technology and Transformation. London: EY Global.

Karimova, M. (2023) ‘Barqaror soliq boshqaruvi uchun axborot texnologiyalarining ahamiyati’, Iqtisodiy Tadqiqotlar, 4(1), b. 17–23.

G‘aniev, A. (2022) Raqamli iqtisodiyot va fiskal siyosat uyg‘unligi. Toshkent: Innovatsiya.

European Commission (2021) Digital Taxation: EU Policy Briefing. Brussels: EU Publications.