Ключевые слова
Аннотация
Ushbu maqolada antibiotiklarning tibbiyotdagi o‘rni, ularning ishlash mexanizmlari va samaradorligiga ta’sir qiluvchi omillar yoritilgan. Antibiotiklar asosan bakteriostatik va bakterisid turlarga bo‘linadi hamda mikroblarga hujayra devorini buzish, oqsil sintezini to‘xtatish yoki DNK/RNK ni ishdan chiqarish orqali ta’sir ko‘rsatadi. Biroq, so‘nggi yillarda mikroorganizmlarning bu dorilarga qarshilik ko‘rsatish qobiliyati ortib bormoqda.
Maqolada mikroblarning tabiiy va orttirilgan qarshilik shakllari hamda asosiy mexanizmlari — fermentativ inaktivatsiya, maqsad o‘rnini o‘zgartirish, antibiotikni chiqarib yuborish kabi jarayonlar batafsil bayon etilgan. Qarshilik rivojlanishining asosiy sabablari sifatida antibiotiklardan noto‘g‘ri foydalanish, ularning veterinariya va qishloq xo‘jaligida keng qo‘llanilishi, gigiyenik sharoitlarning yomonligi keltirilgan. Muammoni bartaraf etish uchun antibiotiklardan oqilona foydalanish, monitoring tizimlarini rivojlantirish, yangi dorilar va alternativ terapiyalarni izlab topish muhimligi ta’kidlangan. Mazkur maqola mikroblarning antibiotiklarga qarshiligini chuqur tushunishga va bu global muammoni hal qilish yo‘llarini izlashga qaratilgan.
Библиографические ссылки
Davies, J., & Davies, D. (2010). Origins and Evolution of Antibiotic Resistance. Microbiology and Molecular Biology Reviews, 74(3), 417–433.
World Health Organization (WHO). (2020). Antimicrobial resistance: Global report on surveillance.
Levy, S. B., & Marshall, B. (2004). Antibacterial resistance worldwide: causes, challenges and responses. Nature Medicine, 10(Suppl), S122–S129.
Ventola, C. L. (2015). The Antibiotic Resistance Crisis: Part 1: Causes and Threats. P&T, 40(4), 277–283.
O‘zbekiston Respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi. (2022). Antibiotiklardan oqilona foydalanish bo‘yicha tavsiyalar.