Keywords
Abstract
Mazkur maqolada yoshlarning bo‘sh vaqtini sotsiologik nuqtai nazardan tahlil qilish masalasi o‘rganilgan. Unda bo‘sh vaqt tushunchasi va uning yoshlar hayotidagi ahamiyati yoritiladi. Maqolada yoshlarning bo‘sh vaqtini o‘tkazishiga ta’sir qiluvchi ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy va texnologik omillar ko‘rib chiqilgan. Shuningdek, bo‘sh vaqtni mazmunli tashkil etishdagi muammolar, xususan, texnologiyaga qaramlik, infratuzilmaning cheklanganligi va passiv hordiq kabi masalalar tahlil qilingan. Muallif yoshlar bo‘sh vaqtini samarali tashkil etish uchun sport va madaniy tadbirlarni rivojlantirish, raqamli savodxonlikni oshirish va yoshlar uchun maxsus markazlar yaratish kabi takliflarni ilgari suradi. Ushbu maqola yoshlarning bo‘sh vaqtidan samarali foydalanish orqali jamiyatning barqaror rivojlanishiga hissa qo‘shishga qaratilgan ilmiy va amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.
References
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 19-mart kuni “Yoshlar maʼnaviyatini yuksaltirish, ularning boʻsh vaqtini mazmunli tashkil etish boʻyicha muhim vazifalarni belgilashga bagʻishlangan vedioselektor yigʻilishidagi nutqi. URL:
https://president.uz/uz/lists/ view/2437 .
UN Youth SDG Dashboard. URL: https://www.un.org/youthenvoy/youth-sdg-dashboard.
Platon. Sochineniya v trex tomax. T. 2. –M.: Mыsl, 1970. S.-608.; Aristotel. Sochineniya v 4-x tomax.T.2. –M.: Mыsl,1978. S.-704.; Gegel. Filosofiya religii v dvux tomax.T.1. -M.: Mыsl, 1976. - S.-404.
Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shahri. –Toshkent: Xalq merosi, 1993-y. 83-bet; Abu Homid Gʻazzoliy. Mukoshafat–ul Qulub (Qalblar kashfiyoti) Toshkent: Adolat, 2002-y. 98-bet.; Ibn Sino. Tib qonunlari. – Toshkent.: 1978-y. 154-bet.; Abu Rayxon Beruniy. Asarlar. –Toshkent. Gʻafur Gʻulom nashriyoti, 1996-y.-275 b.; Abu Bakr Ar-Razi. Duxovnaya meditsina. - M.: 1992 g. S.-64.; Amir Temur Koʻragon. Temur tuzuklari. Toshkent. “IJOD PRESS”. 2019. B. – 504.; Navoiy A. Toʻla asarlar toʻplami. 10 jildlik/ J 9, Majolis un-nafois. – T.: Gʻ.Gʻulom nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2011. -B. 295-398.
Конт О. Курс положительной философии. В 6 т. -Т.1 Санкт-Петербург: «Посредник”, 1900. –С. -163.; Дюркгейм Э. Моральное воспитание / пер. с фр., вступ. ст., примеч. Гофмана А.Б.; Нац. исслед. ун-т «Высшая школа экономики». — М.: Изд. дом Высшей школы экономики, 2021. — 456 с., Дарендорф Р. Гражданская ответственность интеллектуалов: против нового страха перед просвещением // Полис (Политические исследования). — 1997. — № 6, Спенсер Г. Основания социологии. Западно-европейская социология. –М., 1996. - С. -505.
Henry Giroux. Schooling and the Struggle for Public Life. (1988); Henry Giroux. Border Crossings: Cultural Workers and the Politics of Education. (1992); Henry Giroux. Between Borders: Pedagogy and the Politics of Cultural Studies (with Peter McLaren) (1993); Henry Giroux. Disturbing Pleasures: Learning Popular Culture. (1994); Henry Giroux. The Abandoned Generation: Democracy Beyond the Culture of Fear. (2004); Henry Giroux. Terror of Neoliberalism. (2004); Against the New Authoritarianism. (2005); Henry Giroux. Beyond the Spectacle of Terrorism: Global Uncertainty and the Challenge of the New Media. (2006); Henry Giroux. Stormy Weather: Katrina and the Politics of Disposability. (2006); Henry Giroux. The University in Chains: Confronting the Military Industrial - Academic Complex. (2007).; Mike A. Males. Kids аnd Guns. Common Courage Press, 2001; Mike A. Males. The Scapegoat Generation: America's War оn Adolescents, 1996; Mike A. Males. Framing Youth: 10 Myths About the Next Generation. Common Courage Press, 1999; Mike A. Males. Smoked: Why Joe Camel Is Still Smiling. Common Courage Press, 1999.; Кoн И. С. Сoциoлoгия мoлoдежи. В кн.: Крaткий слoвaрь пo сoциoлoгии. – Мoсквa, 1988.
Бекмуродов М. Замонавий бошқарув социологияси. – Т.: Ёшлар нашриёт уйи, 2020. – Б. 175; Бекмуродов М., Умаров А. ва бошқ. Ижтимоий маданий фаолият тарихи, назарияси ва услубияти. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. – Т.: Маънавият, 2016. – Б. 49-57; Қорабоев У. Бўш вақт ва дам олиш маданияти. – Т.: Ўзбекистон, 1989. – Б. 9-10, Абдуллаев М. Бўш вақт ва шахснинг камолоти. – Т.: Ўзбекистон, 1979. – 38 б., Рўзиқулов М. Ёшларнинг бўш вақтини уюштириш. – Т.: Ўзбекистон, 1979. – 30 б., Каримов Б. Бозор муносабатлари шароитида шахснинг бўш вақти (умумназарий аспектлар). Диссертация. – Бухоро, 1994. – 140 б; Рустамов Ф.Р. Ўзбeкистонда бўш вақт ва ҳордиқ социологияси эволюцияси. Социология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси Авторeфeрати. Тошкент 2023. – Б.51; Рaвшaнoв Ф. Миллий рaҳбaршунoслик: тaрих вa тaжрибa. Т.:«Akademiya», 2007. -262 б.; Қурaнбoев Қ. Дaвлaт бoшқaрув кaдрлaри тизими: шaкллaниш вa ривoжлaниш муaммoлaри (Сиёсий-ижтимoий жиҳaтлaри). С.ф.д. илмий дaр. oлиш учун ёзилгaн дисс. Aвтoреф. Т.:ДЖҚA, 2008. -250 б.; Жалилов А.Т. Ёшлар муаммоларининг амалий талқини: муносабат ва ечимлар // “Ёшларга оид давлат сиёсатини амалга ошириш стратегияси: мавжуд вазият ва ривожлантириш истиқболлари” мавзусидаги илмий-амалий конференция. – Тошкент, “Tafakkur bo‘stoni” нашриёти, 2019. – Б.36-45; Тaнгриев Л.Х. Ёшлaр сиёсaт субъекти: бaндлик муaммoси: Сиёсий фaнлaр нoмзoди...дис. aвтoреф. Т.,2001. – Б.52.
Кон И. С. Социологическая психология. – Воронеж: МОДЭК, 1999. – С.341.
Amerikalik olim J.Nesh fikri.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligining maʼlumoti. URL: https://stat.uz / uz/rasmiy-statistika/demography-2.
Giddens, A. (2006). Sotsiologiya. Toshkent: O‘zbekiston Milliy Ensiklopediyasi.
Bekmurodov, U. va bo‘shqalar. (2018). Yoshlar siyosati va ijtimoiy rivojlanish. Toshkent: Yangi asr avlodi.
Zokirov, M. (2015). Jamiyat va yoshlar: ijtimoiy-huquqiy yondashuvlar. Toshkent: Adolat nashriyoti.
Yusupov, S. (2019). Yoshlarning ijtimoiy hayotdagi o‘rni. Toshkent: Fan va texnologiya.
Farg‘ona viloyati yoshlari bo‘sh vaqtini tashkil etish bo‘yicha sotsiologik tadqiqot hisobotlari (2021). Toshkent: Yoshlar ishlari agentligi.
Sotsiologiya xalqaro ilmiy jurnali (2020). "Yoshlarning bo‘sh vaqtini samarali tashkil etish muammolari".
Castells, M. (2000). Internet era va yoshlar. London: Blackwell Publishers.
Karimov, A. (2022). "Yoshlar va texnologik innovatsiyalar". O‘zbekiston ijtimoiy-iqtisodiy tadqiqotlari jurnali.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni (2017). "Yoshlarni qo‘llab-quvvatlashga doir chora-tadbirlar".
BMT Yoshlar bo‘yicha rivojlanish dasturi (2019). "Yoshlar va barqaror rivojlanish maqsadlari".