Keywords
Abstract
Ushbu maqolada baxshi va an’anaviy xonandalar uchun boshlang‘ich vokal darslarida uchraydigan muammolar hamda ularni bartaraf etish usullari ilmiy-uslubiy nuqtayi nazardan tahlil qilinadi. Ovozni to‘g‘ri shakllantirish, nafas nazorati, artikulyatsiya, diktsiya va so‘z-kuy uyg‘unligini saqlash masalalari maqolaning asosiy tadqiqot yo‘nalishi hisoblanadi.
Maqolada ovoz siqilishi, yuqori notalarga erkin chiqish, nafasni noto‘g‘ri taqsimlash, sahna ishonchining yetishmovchiligi va pedagogik yondashuvlar kabi muammolar o‘rganilib, ularni hal qilish uchun diafragmatik nafas olish texnikalari, rezonator mashqlari, diktsiyani shakllantirish, aralash ovoz (Mix voice) mashqlari va sahna psixologiyasi bilan ishlash usullari taklif etiladi.
Mazkur maqola musiqa ta’limi, an’anaviy xonandalik san’ati va vokal pedagogikasi bilan shug‘ullanayotgan pedagoglar, tadqiqotchilar hamda ijrochilar uchun nazariy va amaliy jihatdan foydalanish mumkin bo‘lgan muhim uslubiy manba sifatida xizmat qiladi.
References
Nurmuxamedov Beknazar Bahodir o‘g‘li. “Baxshilar ovozini sozlash usuli” – Toshkent: NEW RENAISSANCE" xalqaro ilmiy jurnali, 2025, Doi: https://doi.org/10.5281/zenodo.14571120.
Sodiqova, M. “O‘zbek an’anaviy ijrochiligida xonanda mahorati va ovoz texnikasi” – Toshkent: San’at, 2010.
To‘xtasinov, H. “Musiqa pedagogikasida ovoz registrlari bilan ishlash usullari” – Toshkent: O‘zDJTI nashriyoti, 2015.
Karimova, N. “Sharq xonandalik san’ati: nazariya va amaliyot” – Buxoro: Ma’naviyat, 2017.
Rasulov, O. “Yakkaxon qo‘shiqchilik” – Toshkent: San’at, 2012.
“O‘zbek an’anaviy xonandalik san’ati amaliyotida ovoz turlari va uning o‘ziga xos xususiyatlari” – Ilmiy maqolalar to‘plami, 2018.
“Maqom yakka xonandaligi” – Toshkent: O‘zbekiston san’at instituti nashriyoti, 2016.
Yo‘lchiyeva, M. “Munojatxon Yo‘lchiyeva” – Toshkent: San’at, 2015.
“Bastakorlik ijodi” – Toshkent: Fan, 2019.
“O‘zbekiston davlat san’at va madaniyat instituti xabarlari” – Ilmiy maqolalar to‘plami, 2021.