BUYUK IPAK YO‘LI DAVLATLARIDA AN’ANAVIY MUSIQA

Mamlakat Ulasheva

pdf

Keywords

Buyuk Ipak yo‘li, an’anaviy musiqa, milliy cholg‘u asboblari, Shashmaqom, kuy, doston, baxshi, maqom, folklor, musiqa madaniyati, xalq qo‘shiqlari, musiqiy meros, madaniy almashinuv, Sharq musiqasi, klassik musiqa, etnomusiqashunoslik.

Abstract

Buyuk Ipak yo‘li bo‘ylab joylashgan davlatlarning an’anaviy musiqasi madaniy merosning ajralmas qismi hisoblanadi. Ushbu maqolada Oʻzbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston, Xitoy (Shinjon uyg‘ur avtonom viloyati), Eron, Hindiston (Shimoliy hududlar) va Mo‘g‘ulistonning milliy musiqa janrlari, cholg‘u asboblari va musiqiy an’analari tahlil qilinadi. Ipak yo‘li Sharq va G‘arb o‘rtasidagi madaniy almashinuvga katta ta’sir ko‘rsatib, turli xalqlarning musiqa uslublariga boyituvchi ta’sir ko‘rsatgan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, ushbu hududlarning musiqiy merosi umumiy ildizlarga ega bo‘lib, mahalliy o‘ziga xosliklar bilan ajralib turadi. Mazkur maqola Buyuk Ipak yo‘li davlatlarining an’anaviy musiqasi bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar va musiqashunoslik uchun muhim ahamiyat kasb etadi.

pdf

References

Sagdullayev, A. S. (1990). O‘zbek maqom san’ati va uning rivojlanish tarixi. Toshkent: Fan.

Uspenskiy, V. A. (1955). Shashmaqom: Markaziy Osiyo musiqasi tarixi. Moskva: Nauka.

Karomatov, F. (1982). O‘zbek xalq musiqasi va uning shakllanishi. Toshkent: O‘zbekiston.

Dolatov, O. (2003). Qozog‘iston milliy musiqasi: Tarix va zamonaviy tendensiyalar. Ostona: KazMuz.

Seifullin, E. (2005). Qirg‘iz xalq kuy va doston san’ati. Bishkek: Ilim.

Potapov, L. P. (1987). Turkman baxshichilik an’analari va xalq musiqasi. Ashxobod: TurkMuz.

Svin’in, G. D. (1999). Uyg‘ur Muqom san’ati: Xitoyning madaniy merosi. Pekin: Minzu Press.

Levin, J. (2006). Music of Central Asia: Crossroads of Tradition and Modernity. Washington, DC: Smithsonian Folkways.

van der Tuuk, T. (2012). Khoomei: The Throat-Singing of Mongolia. Ulaanbaatar: Mongolian Academy of Music.

Pegg, F. (2011). Morin Khuur and the Mongolian Musical Identity. Cambridge: Cambridge University Press.

Hormozi, N. (2008). Radif and the Persian Classical Music System. Tehran: Iranian Music Academy.

Tursunov, O. (2015). Sharq musiqasi va uning globalizatsiya jarayonidagi o‘rni. Toshkent: Ma’naviyat.

Keldibekov, S. (2017). Markaziy Osiyo musiqasining tarixiy ildizlari. Bishkek: Kyrgyz National Press.

Rahmonov, B. (2019). Baxshichilik san’ati va og‘zaki an’anaviy musiqa tizimi. Dushanbe: Tojikiston Fanlar Akademiyasi.

UNESCO (2020). Intangible Cultural Heritage: Music along the Silk Road. Paris: UNESCO Publishing.