Keywords
Abstract
Ushbu maqolada chuqur o‘rganish (Deep Learning) metodlarining asosiy tamoyillari va ularning inson emotsiyalarini aniqlash va sinflashdagi roli tahlil qilinadi. Deep Learning algoritmlari, xususan sun’iy neyron tarmoqlari, katta hajmdagi ma’lumotlarni avtomatik ravishda o‘rganish va murakkab naqshlarni aniqlash imkonini beradi. Maqolada emotsiyalarni sinflash jarayonida konvolyutsion neyron tarmoqlari (Convolutional Neural Networks), takroriy neyron tarmoqlari (Recurrent Neural Networks) va ularning variantlari qanday qo‘llanilishi hamda ularning samaradorligi ko‘rib chiqiladi. Shu bilan birga, turli sensor ma’lumotlari (yuz ifodalari, ovoz, nutq, biometrik signallar) asosida emotsiyalarni aniqlash va tasniflashda chuqur o‘rganishning afzalliklari va cheklovlari muhokama qilinadi. Tadqiqot natijalari emotsiya aniqlash sohasida yangi algoritmlar ishlab chiqishda, shuningdek inson-mashina interfeyslarini yaxshilashda muhim ahamiyat kasb etadi. Ushbu ish sun’iy intellekt va kompyuter fanlari sohasidagi ilmiy izlanishlarni chuqurlashtirishga xizmat qiladi.
References
Geng, Y., Shi, S., & Hao, X. (2024). Deep learning-based EEG emotion recognition: a comprehensive review. Neural Computing and Applications.
Huang, X., Xu, J., Zheng, W., Mao, Q., & Dhall, A. (2024). A Survey of Deep Learning for Group-level Emotion Recognition. arXiv preprint arXiv:2408.15276.
Ma, W., Zheng, Y., Li, T., Li, Z., Li, Y., & Wang, L. (2024). A comprehensive review of deep learning in EEG-based emotion recognition: classifications, trends, and practical implications. PeerJ Computer Science, 10, e2065.
Rouast, P. V., Adam, M. T. P., & Chiong, R. (2019). Deep Learning for Human Affect Recognition: Insights and New Developments. arXiv preprint arXiv:1901.02884.
Younis, E. M. G., Mohsen, S., Houssein, E. H., & Ibrahim, O. A. S. (2024). Machine learning for human emotion recognition: a comprehensive review. Neural Computing and Applications, 36, 8901–8947.
To‘raqulov, O. M., & Abdurahmonov, D. D. (2022). Sun’iy neyron tarmoqlari yordamida emotsiyalarni aniqlash tizimlari. O‘zbekiston Axborot Texnologiyalari Jurnali, 18(2), 45-54.
Sodiqov, J. K. (2023). Chuqur o‘rganish metodlarining tabiiy tilni qayta ishlash sohasidagi ahamiyati. Toshkent Davlat Texnika Universiteti Ilmiy Axboroti, 12(3), 98-105.
Mirzaev, A. S. (2021). Emotsiyalarni tasniflashda konvolyutsion neyron tarmoqlari qo‘llanilishi. O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Axboroti, 27(1), 33-41.
Karimov, B. T., & Islomov, F. N. (2020). Sun’iy intellekt va chuqur o‘rganish asoslari. Toshkent Shahridagi Ilmiy Tadqiqotlar Jurnali, 8(4), 120-129.
Nurmatov, Sh. J. (2022). Emotsiya aniqlash tizimlarida ma’lumotlarni oldindan qayta ishlash metodlari. O‘zbekiston Axborot Texnologiyalari Jurnali, 19(1), 67-75.